የባንክ ንግድ ሥራ አዋጅ ቁጥር 1360/2025 በኢትዮጵያ የፋይናንስ ዘርፍ ውስጥ በአዲስ ዘመናዊ መርሀ ግብር ላይ የሚያመጣ ትልቅ ለውጥ ነው። ይህ ሕግ የባንክ ሥርዓት ደንብ ማዘመን፣ የባንክ ቁጥጥርን ማጠናከር፣ የቴክኖሎጂ ዘመናዊነትን ማበረታታት እና የፋይናንስ ገበያን ለውጦች ማቅረብ የተዘጋጀ ነው።

ከባለፉት ዓመታት የኢኮኖሚ ለውጦች፣ የዲጂታል እቅዶች እና የውጭ ባንኮችን በየመረጃ ለመቀበል የሚደረጉ ዝግጅቶች ጋር ተያይዞ ይህ መግለጫ ትልቅ ተፅዕኖ ያለው መሠረታዊ ሕግ ነው።

---

1. የባንክ ንግድ ሥራ አዋጅ ቁጥር 1360/2025 ዋና ዓላማ

መግለጫ 1360/2025 ዋና ዓላማው የኢትዮጵያን የባንክ ሥርዓት ደኅንነት፣ ተስማሚነት እና ትዕዛዝ ማበረታታት ነው።
እነሱም:

• የባንክ ህጎችን በዘመናዊ መርሀ ግብር ማሻሻል
• የብሔራዊ ባንክ (NBE) የቁጥጥር ኃይልን ማጠናከር
• የስራ አስፈፃሚ መንገዶችን ማሻሻል
• ዲጂታል ፋይናንስን በህጋዊ መሰረት መገበር
• የውጭ ባንኮችን ለሚመጡት ዘመን መዘጋጀት

በአጠቃላይ፣ ኢትዮጵያን ወደ ዘመናዊ ፣ አስተማማኝ እና ተወዳዳሪ የፋይናንስ ሥርዓት ለማመጣት የተቀረበ ሕግ ነው።

---

2. በ አዲሱ የባንክ ንግድ ሥራ አዋጅ ቁጥር 1360/2025 ውስጥ የተያዙ ዋና መስፈርቶች

2.1. አዲስ እና የተጠናከረ የባንክ ፍቃድ መስጠት

• የቢዝነስ ውጤት ተግባራዊ ጥናት መያዝ
• የተጠናከረ የቁጥጥር ሂደት
• የሲቪያ አባላት ብቃት ማረጋገጥ
• የባንክ መሠረታዊ ካፒታል መጠን መጨመር

ይህ እንዲሁ የባንክ ሥራ ልምድ በከፍተኛ መደበኛ መስፈርቶች ውስጥ እንዲገባ ያደርጋል።

---

2.2. የባንክ የባለአክሲዮን ቁጥጥር እና የእኩልነት መስፈርቶች

• ለግል ሰው እና ኩባንያ የእኩልነት ገደብ
• እኩልነት ለመተላለፍ የሚፈለገው የNBE ፍቃድ
• የአክሲዮን ግብዣ ግልጽነት መጠየቅ

ይህ የወደፊት የባንክ መዋቅር ግልጽነትን ይጨምራል።

---

2.3. የኮርፖሬት ግብርና እና የስራ አስፈፃሚ መስፈርቶች

• የቦርድ አባላት ተግባር እና ተጠያቂነት
• የCEO / CFO / CRO ብቃት መስፈርቶች
• የቦርድ ኦዲት እና ሪስክ ኮሚቴ
• የግጭት ፍትሕ መከላከያ መስፈርት

ይህ የኢትዮጵያን ባንክ ሥራ ከአለም መደበኛ ደረጃ ጋር ያዛመድላል።

---

2.4. የሪስክ አስተዳደር እና የውስጥ ቁጥጥር የባንክ ንግድ ሥራ አዋጅ ቁጥር 1360 25

መግለጫው በሚከተሉት ዋና መስፈርቶች ላይ እጅግ ይከበባል፦

• የብድር ሪስክ
• የንብረት እና የገንዘብ እንቅስቃሴ ሪስክ
• የስራ አስፈፃሚ ሪስክ
• የሳይበር ደህንነት አደጋ
• AML/CFT መስፈርቶች

ይህ የባንኮችን የውስጥ መንቀሳቀስ ተወዳዳሪ እና አስተማማኝ ያደርጋል።

---

2.5. ዲጂታል ባንክንግ፣ ፊንቴክ እና ቴክኖሎጂ ሕጋዊ ማስተናገድ

• በመጀመሪያ ጊዜ ዲጂታል ባንክንግ በህግ የተደነገገ
• የኤሌክትሮኒክ የገንዘብ ተቀባበል መስፈርት
• የቴክኒክ አገልግሎት አውትሶርሲንግ በተደነገገ መስፈርት
• የሳይበር ፖሊሲ ግዴታ
• ከፊንቴክ ኩባንያዎች ጋር ተግባራዊ ትብብር

ይህ ኢትዮጵያን ወደ ካሽሌስ ኢኮኖሚ ለማምጣት እጅግ አስፈላጊ ነው።

---

2.6. የNBE የቁጥጥር ኃይል መጨመር

• በባንኮች ላይ የኦን-ሳይት እና ኦፍ-ሳይት ቁጥጥር
• ቅጣቶች መመዝገብ የሚፈቀድ ኃይል
• የባንክ መስራት ሂደት ማቆም ወይም መርመራ
• የፋይናንስ ሪፖርት ቁጥጥር

ይህ የፋይናንስ ስርዓት ሁሉም ክፍሎች በአግባቡ እንዲሰሩ ያረጋግጣል።

---

2.7. የተጠቃሚ መብት እና ተግባራዊ ግልጽነት የባንክ ንግድ ሥራ አዋጅ ቁጥር 1360/2025

• የክፍያ እና የአገልግሎት ኪሳራ ግልጽ ማድረግ
• የብድር ውል መረጃ በግልጽ መቀረብ
• የተጠቃሚ ቅሬታ መፍትሄ ሂደት
• ከባንኮች ጋር የተሻለ የአስተዳደር ግንኙነት

ይህ የባንክ አገልግሎቶች ላይ የተጠቃሚያን እምነት ያጠናክራል።

---

2.8. የባንክ ችግኝ መፍትሄ እና የተቀላቀሉ ኩባንያዎች (M&A)

• እየተዳከመ ያለ ባንክ ለማዳን የታቀደ የሕግ ሂደት
• የባንክ መቀላቀል እና የኩባንያ ግብዣ መመሪያ
• የተቀማጭ ገንዘብ መጠበቅ መስፈርት

---

3. የመግለጫው ተፅዕኖ በባንኮችና በኢኮኖሚው

3.1. የፋይናንስ ተስማሚነት መጨመር

• የባንክ መዋቅር የተሻሻለ
• የአደጋ መቆጣጠር በግልጽ መስፈርት

3.2. ዲጂታል ባንክንግ የሚበረታታ

• የሞባይል ብር
• የዲጂታል ብድር
• የኦንላይን መክፈያ አገልግሎት
• የጀርባ ባንክ አገልግሎት

3.3. የውጭ ኢንቨስትመንት ስለሚከተለው ዝግጅት

• ዘመናዊ የህግ ስርዓት
• አቅጣጫ የተቀየረ የኢኮኖሚ ፖሊሲ

3.4. የደንበኞች እምነት መጨመር

• ትርፍ የተጠበቀ
• የአገልግሎት ጥራት የተሻሻለ

---

4. ባንኮች በመግለጫው ሊያጋጥሙት የሚችሉ ችግኝቶች

• ከፍተኛ የኮምፕላያንስ ወጪ
• የዲጂታል ቴክኖሎጂ ችግኝ
• ብቃት ያላቸው ባለሙያዎች እጥረት
• የባንክ ሪፖርት ግልጽነት መጨመር

---

5. በአዲሱ አዋጅ የሚፈጠሩ እድሎች

1 የባንክ ንግድ ሥራ አዋጅ ቁጥር 1360/2025 ለባንኮች

• ዲጂታል አገልግሎት ዘመናዊ ማድረግ
• የትርፍ መድረክ መስፋፋት

2 ለፊንቴክ

• API integration
• የመስመር ላይ አገልግሎት ብዛት

3 ለተጠቃሚዎች

• የተሻለ የአገልግሎት ጥራት
• ዝቅተኛ ወጪ ያለው ዲጂታል አገልግሎት

---

6. መደረሻ — አዲሱ የባንክ ንግድ ሥራ አዋጅ ቁጥር 1360/2025 ለኢትዮጵያ የሚያመጣው ውጤት

ይህ የባንክ መግለጫ ኢትዮጵያን ወደ ዘመናዊ፣ የተዘረጋ እና የተቀረበ የፋይናንስ ስርዓት በማምጣት ጠንካራ ዕቅድ ነው።
ከዲጂታል ፋይናንስ መጀመሪያ እስከ የባንክ ቅድሚያ ትእዛዞች ድረስ፣ ባንኮች፣ ተጠቃሚዎች እና ኢኮኖሚው ሙሉ በሙሉ ተጠቃሚ ይሆናሉ።

1. download አዲሱን አዋጅ Click hear to download in pdf
2. Read the article of ethio insider on በአዲሱ የባንክ ስራ አዋጅ ላይ የትውልደ ኢትዮጵያውያን መብት በግልጽ አለመቀመጡ በፓርላማ ጥያቄ አስነሳ